Từ thời nhà Lý dời đô ra Thăng Long đã thu hút nghệ nhân cả nước về sinh sống và sáng tạo nghệ thuật, múa cổ ngày càng phát triển cùng với sự đa dạng của các loại hình. Những điệu múa cổ luôn có một sức hút mang vẻ đẹp của văn hóa, tín ngưỡng.
Theo thống kê của các nhà nghiên cứu, hiện Hà Nội có gần 100 điệu múa cổ chia thành các thể loại múa dân gian, cung đình và múa tín ngưỡng, tôn giáo. Trong số các điệu múa cổ còn lại, độc đáo nhất phải kể đến màn múa chạy cờ (xã Tân Triều, Thanh Trì, Hà Nội), múa bồng của làng Triều Khúc, múa rắn ở Lệ Mật, múa roi ở làng Cót, múa chén làng Mọc, múa rồng lửa ở Khương Thượng, múa đèn trong lễ hội Đền Hai Bà Trưng…
Múa rồng:
Trong đức tin tâm linh của người Việt, rồng là biểu tượng cho sức mạnh và sự hưng vượng nên múa rồng là hình thức biểu lộ sự cầu mong phồn vinh thịnh vượng. Cùng những biến đổi phát triển của cuộc sống, con người ngày càng phát huy sức sáng tạo trong việc phát triển loại hình nghệ thuật dân gian này. Nếu ngày xưa múa rồng chỉ để bày tỏ sự vui mừng chào đón các ngày đại lễ, để cầu mong mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an thì ngày nay múa rồng còn bao hàm cả nội dung giáo dục tinh thần thượng võ, truyền thống uống nước nhớ nguồn, cầu mong giàu có, phát đạt…
Trong màn múa rồng, sẽ có một nhóm người nâng hình nộm rồng-một linh vật tưởng tượng- trên những chiếc cột. Các vũ công sẽ phối hợp hài hòa với nhau để thể hiện được những động tác uốn lượn, uyển chuyển của những chú rồng đầy uy lực. Con rồng với như uy quyền, trí tuệ được tin là sẽ mang tới may mắn, sự thịnh vượng cho con người.
Múa rồng hoành tráng với nhiều động tác, tạo hình biến hóa sinh động như rồng chào, rồng phục, rồng chầu, rồng bay cao, hạ thấp, rồng cuộn, rồng lượn, rồng uốn khúc, rồng đuổi ngọc, ngậm ngọc... Cùng với âm thanh vang dội, tưng bừng, tiết tấu sinh động, linh hoạt của dàn trống cái, chũm chọe và tù và, điệu múa rồng hấp dẫn, cuốn hút người xem đến kì lạ.
Được biết, múa rồng có nguồn gốc từ thời nhà Hán (Trung Quốc), như một cách để người dân thể hiện niềm tin và sự kính trọng đối với linh vật này. Tuy nhiên, cũng có người cho rằng múa rồng xuất hiện như một phần của văn hóa nông nghiệp lúa nước hay một phương pháp để phòng và chữa bệnh.
