Thêu tambour (móc cườm) là gì?
Thêu móc cườm (tên tiếng anh là tambour embroidery) là nghệ thuật thêu đính kết các hạt cườm, kim sa, pha lê…lên trang phục hoặc thêu các mũi móc xích sử dụng 1 loại kim có móc nhọn ở đầu. “Tambour” trong tiếng Pháp có nghĩa là “cái trống” vì khi thêu đính kỹ thuật này thường sử dụng một cái khung có hình dáng tương tự. Khung thêu có tác dụng cố định vải, chúng có thể hình tròn hoặc chữ nhật.
Có người cho rằng tambour xuất phát từ Ấn Độ vào khoảng thế ký thứ XVI – nơi đây họ gọi là thêu Ari (Từ “ari” trong tiếng Hindi có nghĩa là ‘móc’).
Vào khoảng thế kỷ thứ XVIII, thêu Ari du nhập vào Châu Âu và rất được ưa chuộng và phát triển đến ngày nay. Hình thức thêu này phát triển mạnh mẽ ở Pháp (kinh đô thời trang thế giới) tại rất nhiều các nhà mode nổi tiếng như Chanel, Dior…
Nghệ thuật thêu tambour trên thế giới
Vào năm 1810, khi kỹ thuật “Tambour embroidery” gia nhập vào vùng Lunéville của Pháp, nó nhanh chóng được đón nhận bởi có thể gia tăng tốc độ mà vẫn mang lại hiệu quả tuyệt vời. Các hạt cườm, đá hay sequins được thêm vào vào cuối thế kỷ 19. Thị trấn Lunéville cũng được biết đến là nơi thịnh hành và phát triển kỹ thuật này.
Kỹ thuật thêu Tambour ngày nay có những công dụng, đặc điểm khác biệt ở từng vùng lãnh thổ. Ví dụ, ở Kutch và Gujarat, công việc thêu tambour được sử dụng để trang trí các đồ da như túi xách, yên ngựa và giày dép. Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ, kim loại dát mỏng thành sợi thường được thay thế cho chỉ sợi thông thường. Ở Ấn Độ công việc thêu tambour, đáng ngạc nhiên được thực hiện bởi đàn ông là chủ yếu, đây là công việc tạo thu nhập cho rất nhiều người đàn ông ở Ấn Độ. Ở Thổ Nhĩ Kỳ, những sản phẩm thêu tambour chỉ được dùng chủ yếu trong đời sống tâm linh của các hộ gia đình như: tấm khăn trải bàn, trải thảm dịp lễ, quần áo mặc khi cầu nguyện,… Còn người dân ở Peru lại sử dụng những đường thêu móc xích Tambour như một bước gia công thô.
Kỹ thuật “Tambour Embroidery” vẫn còn được sử dụng cho đến ngày nay, nhất là với haute couture bởi các nhà mốt như Chanel, Elie Saab, Dior, Ralph & Russo, Zac Posen… để tạo các họa tiết đặc trưng hoặc các loại phụ kiện. Mặc dù tiêu tốn rất nhiều thời gian, quá trình thực hiện thủ công đã mang đến những kiệt tác độc nhất vô nhị và đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật, điều mà các thiết kế vẫn cố gắng vươn đến.
Thêu tambour tại Việt Nam
Thêu tambour bắt đầu được ưa chuộng tại Việt Nam thời gian gần đây
Một số thương hiệu thời trang nổi tiếng sử dụng nghệ thuật thêu đính kết như một điểm nhấn chính để xây dựng phong cách thời trang cho thương hiệu của mình, đặc biệt những trang phục cần sự lỗng lẫy, sang trọng như: đầm cưới, đầm dạ hội, các dịp quan trọng…